Realizacja Projektu „Poprawa funkcjonowania transportu miejskiego w aglomeracji szczecińskiej poprzez zastosowanie systemów telematycznych” zakłada utworzenie Centralnego Systemu Zarządzania Komunikacją Miejską dla aglomeracji szczecińskiej obejmującej miasto Szczecin i Aglomerację Szczecińską. Głównym celem jest usprawnienie zarządzania ruchem poprzez wdrożenie na poziomie regionalnym Inteligentnych Systemów Transportowych. W konsekwencji nastąpi wzrost spójności komunikacyjnej i przestrzennej obszaru objętego Projektem.

Projekt realizuje na poziomie UE Wytyczną 1.1.1. „Rozszerzenie i poprawa infrastruktury transportowej SWW”, na poziomie krajowym i regionalnym wykazuje spójność z następującymi wytycznymi:

-       Strategia Rozwoju Kraju, priorytet 2. Poprawa stanu infrastruktury technicznej i społecznej;

-       Strategia Rozwoju Kraju, priorytet 6. Rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej;

-       Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020 cel 1.1 Wzmocnienie funkcji metropolitalnych ośrodków wojewódzkich i integracja ich obszarów funkcjonowania;

-       Polityka Transportowa Państwa na lata 2006-2025 Cel 1. Poprawa dostępności transportowej i jakości transportu jako czynnik poprawy warunków życia i usuwania barier rozwojowych gospodarki;

-       Polityka Transportowa Państwa na lata 2006-2025 Cel 2. Wspieranie konkurencyjności gospodarki polskiej jako kluczowy instrument rozwoju;

-       Polityka Transportowa Państwa na lata 2006-2025 Cel 3. Poprawa efektywności funkcjonowania systemu transportowego;

-       Polityka Transportowa Państwa na lata 2006-2025 Cel 4. Integracja systemu transportowego;

-       Polityka Transportowa Państwa na lata 2006-2025 Cel 6. Ograniczenie negatywnego wpływu transportu na środowisko i warunki życia;

-       Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego Cel kierunkowy 3.1 – Wzmacnianie roli Szczecina – stolicy regionu oraz Koszalina – krajowego ośrodka zrównoważenia rozwoju;

-       Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego Cel kierunkowy 3.2 – Wspieranie i rozwój struktur funkcjonalno-przestrzennych;

-      Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego Cel kierunkowy 3.5 – Stworzenie efektywnego, dostępnego i XXXXCel kierunkowy 2.3. Miejski system transportowy sprzyjający rozwojowi, Cel szczegółowy 2.3.2. Nowoczesny, racjonalnie rozwinięty, proekologiczny system transportu zbiorowego;

-       Zintegrowany Plan Rozwoju Transportu Publicznego w Szczecinie w latach 2007-2015, priorytetowe zadania System informacji pasażerskiej oraz System lokalizacji i łączności w pojazdach komunikacji miejskiej.

Projekt współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013, Priorytet VIII Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe, Działanie 8.3. Rozwój inteligentnych systemów transportowych.

W ramach Projektu wdrożone zostaną uzupełniające się podsystemy, które umożliwią sprawne zarządzanie istniejącym taborem jak i podniosą jakość usług . Elementy zarządzania komunikacją podlegające wdrożeniu:

1. System Zarządzania Flotą dla całego taboru, tj. 441 pojazdów (wyposażenie w urządzenia umożliwiające transmisję danych, komunikację głosową czy uruchomienie alarmu) – system ten ma umożliwić dyspozytorowi śledzenie lokalizacji wszystkich pojazdów znajdujących się w ruchu i nawiązywanie z nimi łączności tekstowej oraz głosowej co z kolei umożliwi reakcję na wszelkie utrudnienia w ruchu pojazdów; ponadto dzięki wyposażeniu pojazdów w przyciski alarmowe, kierowca może w każdej chwili wysłać do dyspozytora sygnał informujący o zagrożeniu;
2. System Lokalizacji Pojazdów Technicznych – jest systemem wspomagającym System Zarządzania Flotą, którego zadaniem jest umożliwienie połączenia dyspozytora z najbliższym pojazdem technicznym w sytuacji kryzysowej i skierowanie go do szybkiego usunięcia takiego zdarzenia;
3. System Dynamicznej Informacji Pasażerskiej – ma umożliwić przekazywanie pasażerom informacji, w czasie rzeczywistym, o przyjeździe pojazdu na przystanek, częstotliwości kursowania, informacji o aktualnych zdarzeniach na trasach przejazdu; łącznie w ramach podsystemu zostaną zamontowane: tablice dynamicznej informacji pasażerskiej na przystankach komunikacji miejskiej, ekrany LCD informacji pasażerskiej w pojazdach; urządzenia Bluetooth, powstanie również strona dla pasażerów;
4. System Monitoringu Wizyjnego w Pojazdach – system w znaczny sposób zniweluje akty wandalizmu i kradzieży w pojazdach, na skutek których pojazd musiałby być wycofany z trasy do czasu usunięcia zniszczeń;
5. System Zliczanie Potoków Pasażerskich – pozwalający na zbieranie danych o ilości pasażerów, a poprzez to dostosowanie częstotliwości i pojemności pojazdów obsługujących dane linie transportowe;
6. System Okresowego i Jednorazowego Biletu Elektronicznego – w ramach podsystemu zostanie wprowadzona Szczecińska Karta Aglomeracyjna umożliwiająca zakup jednorazowego biletu elektronicznego, biletu sieciowego oraz dokonywanie płatności w biletomatach stacjonarnych i mobilnych. Infrastruktura zostanie rozbudowana o elektroniczne kasowniki, biletomaty stacjonarne i mobilne;
7. System Lokalizacji i Monitoringu Pojazdów Technicznych obsługujących „Akcję Zima” – jest zintegrowany z „Systemem Zarządzania Flotą”, którego zadaniem jest zaplanowanie optymalnej trasy przejazdu pojazdów dostosowanej do istniejącej sytuacji na drogach i pozycji pojazdów transportu publicznego;
8. System Transportu „na żądanie” – system dający możliwość dowozu pasażerów z obszarów peryferyjnych, oddalonych od aglomeracji do krańcowych przystanków komunikacji miejskiej;
9. System Optymalizacji Sieci Komunikacyjnej – będący systemem integrującym i optymalizującym sieci komunikacyjne
10. wyposażenie centrum dyspozytorsko/operatorskiego, które pozwoli administratorowi i dyspozytorom pełną kontrolę i zarzadzanie całym taborem w czasie rzeczywistym.

Realizacja Projektu podzielona została na dwa etapy:

Etap I realizowany był w latach 2010 – 2011.

W ramach cyklu zrealizowano projekt pilotażowy oraz uruchomiono i doprowadzono do pełnej sprawności następujące systemy: System Zarządzania Flotą, System Lokalizacji Pojazdów Technicznych, System Dynamicznej Informacji Pasażerskiej (część systemu przewidzianego do realizacji w I etapie); System Monitoringu Wizyjnego w Pojazdach (część systemu przewidzianego do realizacji w I etapie); System Zliczanie Potoków Pasażerskich; wyposażenie centrum dyspozytorsko/operatorskiego; System Okresowego Biletu Elektronicznego (część systemu przewidzianego do realizacji w I etapie).

Wdrożenie systemów wsparte zostało szkoleniami umożliwiającymi sprawne korzystanie z systemów i ich pełną obsługę. Etap I został zrealizowany w całości, zgodnie z założeniami.

Etap II realizowany jest od 2013 r., zaplanowane zakończenie kwiecień 2015 r.

W etapie tym wdrożone zostaną systemy: System Biletu Elektronicznego (rozbudowanie procesu w stosunku do funkcjonalności osiągniętych w I etapie przedsięwzięcia); System Monitorowania Transportu; System Zliczanie Potoków Pasażerskich (rozbudowanie procesu w stosunku do funkcjonalności osiągniętych w I etapie przedsięwzięcia); System Dynamicznej Informacji Pasażerskiej (rozbudowanie procesu w stosunku do funkcjonalności osiągniętych w I etapie przedsięwzięcia); System Monitoringu Wizyjnego w Pojazdach (rozbudowanie procesu w stosunku do funkcjonalności osiągniętych w I etapie przedsięwzięcia); System Lokalizacji i Monitoringu Pojazdów Technicznych obsługujących „Akcję Zima”; System Transportu „na żądanie”.

Zaimplementowanie systemów wsparte jest szkoleniami. Całkowita wartość Projektu: 54 261 332,88 PLN

Opracowanie: Krzysztof Miler, ZDiTM w Szczecinie